5 minuten Door Fabienne van Wijngaarden, Nederlands
Recensie over de tijdelijke fototentoonstelling ‘Door het oog van Defensie’ in het Marechausseemuseum: “Deze foto’s laten zien dat ondanks het serieuze imago, werken bij defensie bovenal ook ontzettend leuk is.”
Op een stormachtige vrijdagochtend verliet ik mijn ouderlijk huis om een museum met een speciaal plekje in mijn hart te gaan bezoeken: het Marechausseemuseum in het pittoreske Buren. Vanaf mijn vijftiende verjaardag tot begin dit jaar was ik in dit museum vrijwilligster en ik heb er menig zondagmiddag doorgebracht. Hoewel ik graag nog langs het museum ga om een kopje thee te drinken met de vele gezellige vrijwilligers, was dat deze ochtend niet mijn motivatie. Nee, ik ging om de tijdelijke fototentoonstelling Door het oog van Defensie te bekijken.
Voor degenen onder ons die zich nu afvragen wat de marechaussee doet, vrees niet. Je bent zeker niet de enige. De Koninklijke Marechaussee (KMAR) heeft drie hoofdverantwoordelijkheden: een grenspolitietaak, bewaken en beveiligen, en tot slot internationale en militaire politietaken. Zij wordt dan ook vaak ‘de politie van het leger’ genoemd. De KMAR ziet toe op de veiligheid van Nederland en het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. De marechaussee wordt wereldwijd ingezet op plaatsen van strategisch belang, van koninklijke paleizen tot de buitengrenzen van Europa en van luchthavens in Nederland en het Caribisch gebied tot oorlogs- en crisisgebieden over de hele wereld.
Menselijke emoties van de krijgsmacht
In deze tentoonstelling laten alle elf de fotografen die defensie momenteel in dienst heeft een selectie van het werk zien waar zij het trotst op zijn. Deze tentoonstelling is dus niet specifiek toegespitst op de KMAR. Ook de andere onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht komen aan bod. De krijgsmacht wordt in de kern gevormd door de vier krijgsmachtdelen: de Koninklijke Marine (KM), de Koninklijke Landmacht (KL), de Koninklijke Luchtmacht (KLu) en de Koninklijke Marechaussee (KMAR). De onderwerpen van de foto’s verschillen. Sommigen documenteren buitenlandmissies van Nederlandse en buitenlandse militairen. Maar als je de hoek om gaat, zie je een portret van koningin Máxima. De tentoonstelling sluit aan op een van de zeven permanente tentoonstellingen van het museum, De krijgsmacht beschermt wat ons dierbaar is. Deze tentoonstelling beoogt de bezoeker kennis te laten maken met de krijgsmacht in de breedste zin van het woord. De foto-expositie sluit hierop aan door de diversiteit van de werkzaamheden van de krijgsmacht uit te lichten en de menselijke emoties te tonen van zowel de militairen als de mensen die zij helpen.
Buitenlandmissies
Een deel van de foto-expositie focust zich op de buitenlandmissies waar de Nederlandse krijgsmacht op gaat. Zo zijn er zeer krachtige foto’s van hulp die de militairen leveren in rampgebieden, zoals bijvoorbeeld Mali. We zien ook samenwerkingen tussen Nederlandse militairen en buitenlandse militairen. De Nederlandse krijgsmacht doet verspreid over de wereld mee aan grotere en kleinere missies. Recente voorbeelden hiervan zijn de levering voor NAVO-soldaten aan Litouwen en Roemenië en de EU-trainingsmissie op Mali.
Portretten
Naast foto’s van missies in het binnen- en buitenland zijn er ook meerdere portretten te zien. Zo hangt er een prachtig portret van koningin Máxima, gemaakt door Sjoerd Hilckmann. Maar ook onbekende mensen krijgen een plekje in deze expositie. Deze portretfoto’s van militairen aan het werk zijn in mijn mening veel impactvoller dan foto’s van veraf, omdat je de emoties in hun gezicht kan zien. Een portretfoto maakt de militairen in de foto’s ook meteen menselijker – de afstand tussen het uniform en de persoon daarin verkleind significant.
Trainingen
Er zijn ook prachtige foto’s van trainingen en andere low-stress momenten gemaakt. Zo heeft sergeant-majoor Cinthia Nijssen een militair en hond tijdens de jaarlijkse Internationale Hondenbiathlon vastgelegd. Dit evenement wordt elk jaar in Nederland georganiseerd voor militairen en politiemensen van over de hele wereld. Tijdens deze wedstrijd moeten de mens-hond duo’s onder andere rennen, springen en tijgeren. Het moeilijkste component is bekend als ‘hond sjouwen’. Het duo legt tijdens het ‘hond sjouwen’ 50 meter af op 2 benen. Hier zien we hoe man en hond een blubbersloot op het terrein van de luchtmachtbasis trotseren. Ook hangt er een foto van een groep militairen in New York. Deze foto’s laten zien dat ondanks het serieuze imago, werken bij defensie bovenal ook ontzettend leuk is.
Voertuigen en andere apparatuur
Tot slot hangen er ook nog foto’s van voertuigen, straaljagers en andere apparatuur. Hoewel ik dit persoonlijk niet erg interessant vind, weet ik dat er voldoende mensen zijn die alle type straaljagers zo kunnen opdreunen. Voor hen is deze foto-expositie dus ook echt een aanrader. Wel wisten de foto’s een indruk van de grootte en de kracht van defensie op mij achter te laten.
Een bezoek waard!
Het Marechausseemuseum is zeker een aanrader. De zeven vaste tentoonstellingen van het museum zijn uiterst interessant en gaan over bijna alles waar je je binnen de geschiedenis van de Marechaussee in kan verdiepen. Zelf was ik vooral erg onder de indruk van de tentoonstelling over vrouwengeschiedenis binnen de KMAR, Zij aan zij. Ook Marechaussees van Oranje, over de dilemma’s van marechaussees in de Tweede Wereldoorlog, is zeer indrukwekkend.
Verder is alleen het pand voor mij al een grote reden om het museum te bezoeken. Het Marechausseemuseum is gevestigd in het oude weeshuis van Buren. Het is oorspronkelijk gebouwd in 1618, en de originele architectuur is bewaard gebleven. In het museum kan je ook de Regentenkamer in haar oorspronkelijke staat bekijken. Mocht je naar het museum gaan, vraag dan vooral de vrijwilligers naar de geschiedenis van het pand. Zij kunnen je hier vol enthousiasme meer over vertellen, weet ik uit eigen ervaring.
Een entreeticket voor het Marechausseemuseum voor volwassenen kost €10, maar studenten krijgen €2 korting. Verder is het museum gratis te bezoeken met een Museumjaarkaart. De tentoonstelling is te zien tot eind 2023. Vanaf Utrecht Centraal is het een korte trein- en een busrit naar het museum.
Hier nog even alle tentoonstellingen in het prachtige museum op een rijtje:
- De krijgsmacht beschermt wat ons dierbaar is: Hier maak je kennis met de krijgsmacht in de breedste zin van het woord.
- De Gouden Kamer: Hier komt als het moois uit de collectie bijeen.
- Dossier Oss: Hier wordt meer verteld over de roerige tijden voor de Marechaussee tijdens de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog.
- Marechaussees van Oranje: Hier wordt meer verteld over de dilemma’s van Marechaussees in de Tweede Wereldoorlog.
- Ik beloof trouw: Hier maak je kennis met de diversiteit van de mensen achter het uniform.
- Zij aan zij: Hier leer je meer over de groeiende rol van vrouwen bij de Koninklijke Marechaussee.
- Memento Mori: Hier vind je een eerbetoon voor hen die vielen.
Fabienne van Wijngaarden zit in haar tweede jaar van de bachelor Geschiedenis. Dit jaar vervult ze bij de Aanzet de rol van hoofdredacteur, iets wat ze met veel passie doet. Ze interesseert zich voornamelijk in internationale betrekkingen en vrouwen- en LHBTQI+ geschiedenis.
Beeld bovenaan: Pop in het uniform van de luchtmacht met een parachute. Foto door Fabienne van Wijngaarden.
Lees verder
- Babs den Dulk, ‘Onkruit vergaat niet, of toch wel? Een geschiedenis van de opkomst en ondergang van de antimilitaristische protestbeweging Onkruit.’ Historisch Tijdschrift Aanzet 30, nr. 4 (mei 2015): 41-51.
