Deel van de kaft van het boek 'Feminisms: A Global History' van Lucy Delap.

Feminisme of Feminismes?

  Volume 37, nr. 2     2 minutes     By Fabienne van Wijngaarden, Dutch

Review of Feminisms: A global history by Lucy Delap: ‘Ze vergelijkt de geschiedenis van feminisme met een mozaïek.


Het historiografische debat omtrent feminisme ontwikkelt zich de laatste jaren in een razend tempo. Er is kritiek op het ‘golvenmodel’, dat de geschiedenis van feminisme indeelt in drie golven van initiatief en protesten met periodes van stilstand ertussen, en academici uit verschillende velden debatteren over de definitie van feminisme. De monografie Feminisms: A global history, het nieuwste werk van de Britse historicus Lucy Delap, levert een bijdrage aan dit debat. Delap doet in het boek onderzoek naar de geschiedenis van feminisme, en probeert de transformatie daarbinnen via kritische analyse, contextueel begrip, en een focus op inclusie en buitensluiting te vatten. Hier slaagt ze zonder twijfel in. 

Delap heeft gekozen om de geschiedenis van feminisme vanuit de global turn te bestuderen, en om naar objecten en informatie te kijken die voorheen als onbelangrijk werden beschouwd. Hierdoor weet ze een volledig nieuw perspectief te creëren. Ze vraagt niet wat feminisme betekent, maar wat het gedaan heeft. Delap heeft ervoor gekozen om feminisme niet in een chronologische volgorde, maar in categorieën weer te geven: dromen, ideeën, plaatsen, objecten, blikken, gevoelens, acties en liederen. Hierdoor blijft ze weg bij de gebruikelijke focus op ideeën van bekende witte vrouwen en het sociale beweging-perspectief. Verder demonstreert ze het probleem van de definitie van feminisme, ook zichtbaar in de titel. Volgens Delap is de definitie van feminisme eeuwig veranderend en is er niet één feminisme.  

Delap probeert in deze monografie drie relatief simpele vragen te beantwoorden: hoe heeft feminisme zich ontwikkeld in de wereld, wat hebben feministen bereikt, en wat kunnen we vandaag de dag leren van de globale geschiedenissen van feminisme? Delap geeft in de introductie een metafoor die de diepgang van deze vragen goed illustreert. Ze vergelijkt de geschiedenis van feminisme met een mozaïek. Een mozaïek is opgebouwd uit verschillende stukjes, afhankelijk van wat beschikbaar was. Sommige mozaïeken blijven lang bewaard, terwijl andere opgebroken worden en hergebruikt worden in een nieuw mozaïek. Dit illustreert volgens Delap de pluraliteit en intersectionaliteit van de geschiedenis van feminisme. Vrouwenbewegingen vormden zich in verschillende situaties, en hadden verschillende resultaten. Sommige waren succesvol, andere minder, maar van alle werd het gedachtegoed gedeeld en hergebruikt. Door te kijken naar nieuwe thema’s weet Delap onderdelen van het mozaïek te verzamelen die voorheen verborgen waren en agentschap te geven aan groepen die dat voorheen niet hadden. Deze keuze heeft echter niet alleen maar voordelen. Het is zeker belangrijk dat onderbelichte onderwerpen in de belangstelling staan, maar dat betekent niet dat de bekendere onderwerpen het onderspit moeten delven, zoals bijvoorbeeld de suffragettes in Feminisms helaas wel doen. Deze monografie is uitstekend geschreven. Delaps bronnengebruik is divers, mede dankzij de verschillende concepten die ze in het boek verkent. Door de toepassing van historische uitgangspunten zoals de global turn en intersectionaliteit is deze monografie een bundeling van nieuwe kennis en conclusies.  Al met al is Feminisms: A global history dus een daverend succes, omdat Delap het concept feminisme overtuigend transformeert.

Lucy Delap, Feminisms: A global history. The University of Chicago Press, Chicago, 2020. 256 pagina’s, €13,50.

Lees ook